Najbardziej popularną formą wentylacji spotykaną w budynkach powstałych w XX wieku (zarówno wielokondygnacyjnych, jak i parterowych domach jednorodzinnych) jest wentylacja grawitacyjna. Sama forma tejże wentylacji nie jest jeszcze niebezpieczna. O ile nie łączymy jej występowania, co bywa bardzo powszechne, z korzystaniem z gazowych przepływowych ogrzewaczy wody.

Współcześnie coraz częściej inwestorzy decydują się na rezygnację z tzw. piecyków gazowych oraz na nowocześniejsze rozwiązania zapewniające większy (i lepiej kontrolowany) przepływ powietrza w domu czy mieszkaniu.

Czas odpowiedzieć na pytanie- czy takie zmiany stanowią tylko fanaberię inwestorów; czy możesz spać spokojnie wiedząc, że posiadasz piecyk gazowy? Na te i więcej pytań odpowie poniższy artykuł.

Czym jest wentylacja grawitacyjna?

Jak w najprostszy sposób wyjaśnić to czym jest wentylacja grawitacyjna? Zapewne widziałeś ją już niejednokrotnie. Wentylacja grawitacyjna nieregulowana polegała na zamontowaniu w częściach domu takich jak łazienka czy kuchnia - kratek wentylacyjnych, przez które wydostawać się miało powietrze.

Jak działanie tego typu wentylacji wygląda w praktyce?

• Jeżeli Twoje okna i drzwi są “zbyt szczelne” - np. popularne plastikowe okna bez nawiewników, to jakikolwiek przepływ powietrza jest znacznie utrudniony, jeśli nie całkowicie niemożliwy. Gdy mieszkanie nie jest wentylowane, musisz je wietrzyć - tym samym generujesz duże i zbędne straty ciepła.
• Jeżeli Twoje okna i drzwi są za mało szczelne - pogoda w Polsce jest bardzo niepewna i zmienna, mieszkańcy domów, w których funkcjonuje wentylacja grawitacyjna w wietrzne dni często narzekają na zimno w domu, gdyż ciepło, ze względu na brak możliwości regulacji wentylacji po prostu “ucieka” z domu.

A jak powinno wyglądać?

Idealnym rozwiązaniem, w domach/ mieszkaniach o słabym przepływie powietrza jest montowanie nawiewników i kratek wywiewnych. Tego typu instalacje zostały wyposażone w wiązkę taśm, wykonanych z modyfikowanego poliamidu, który powinien reagować nawet na niewielkie zmiany wilgotności. Długość taśm reguluje zamykanie i otwieranie przepustnic a tym samym wpuszczenia mniejszego lub większego strumienia świeżego powietrza.

Skąd się bierze wilgoć?

Jak napisano wyżej nawiewnice i kratki wywiewne dzięki specjalnym systemom i swojej budowie reagują na nawet najmniejsze zmiany wilgotności w powietrzu. Zapytasz - ale skąd te zmiany? Skąd wilgoć w moim mieszkaniu? Otóż odpowiedź jest banalnie prosta - praktycznie ze wszystkiego! Oddychając wydzielasz parę wodną; suszysz ubrania, pierzesz, gotujesz, kąpiesz się. W trakcie wszystkich tych czynności zwiększa się wilgotność powietrza w Twoim mieszkaniu.

Jak temu zaradzić?

Przede wszystkim musisz koniecznie zadbać o odpowiednie i skuteczne wentylowanie pomieszczeń! Zaleca się montowanie kratek wywiewnych szczególnie w pomieszczeniach narażonych na dużą wilgotność - takich jak kuchnia, łazienka a także pomieszczenia bezokienne np. spiżarnie.

Ponadto, w pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia gazowe - piecyki, kuchenki; dla zwiększenia bezpieczeństwa i przepływu powietrza sugeruje się rozmieszczenie dodatkowych nawiewników. Umieszcza się je zwykle w górnej części okna lub nad nim; opcjonalnie w górnej części ściany zewnętrznej.

Wentylacja grawitacyjna a odprowadzanie spalin z urządzeń gazowych

Odprowadzanie spalin to bardzo ważne zagadnienie dla każdego z posiadaczy i użytkowników urządzeń gazowych. Wiąże się z nim bezpośrednio pojęcie “siły ciągu” w kanałach spalinowych. Siła ciągu zależna jest (w znacznym uproszczeniu) od różnicy temperatur pomiędzy spalinami a powietrzem pochodzącym z zewnątrz. A zależna jest od miejsca pomiaru - największa zwykle występuje w najniższej części kanału kominowego, najmniejsza z kolei w samym palenisku urządzenia gazowego.

Co w przypadku, gdy siła ciągu jest zbyt mała?

Jeśli w źle wentylowanym mieszkaniu, siła ciągu w palenisku będzie zbyt mała dojdzie do oderwania się płomienia od palnika lub nawet do rozszczelnienia elementów odpowiadających za odcięcie dopływu gazu!

Zbyt duża siła ciągu również jest niewskazana, gdyż ona także może doprowadzić do oderwania się płomienia od nasady palnika.

Jak znaleźć idealne rozwiązanie?

Rozwiązaniem, wspomagającym wentylację grawitacyjną w domu, w którym zainstalowane jest urządzenie gazowe będzie tzw. przerywacz ciągu lub wentylacja nawiewna.

W którym pomieszczeniu trzeba zwrócić największą uwagę na wentylację?

Najlepiej, gdy wszystkie pomieszczenia w naszym domu mają odpowiednią wentylację. Choć jak już wspomnieliśmy, najbardziej narażone na wilgoć są oczywiście łazienka i kuchnia.

Wentylacja grawitacyjna a wentylacja kuchni

Dlaczego wentylacja w kuchni jest tak bardzo ważna?

Kuchnia stanowi nie tylko centrum życia rodzinnego i przygotowania posiłków, ale także jedno z dwóch (po łazience) ośrodków wytwarzania największej ilości wilgoci w domu. Zmywanie,  gotowanie oraz wytwarzane w kuchni zapachy - bez wątpienia kuchnia zasługuje na szczególną uwagę, gdy pochylamy się nad problemem skutecznej wentylacji.

Nie każdy wie, ale z kuchni przez kanały wywiewne usuwane jest zanieczyszczone powietrze praktycznie z całego domu! Dzieje się tak ze względu na oczywisty przepływ i “zasysania” powietrza w stronę kanałów wywiewnych, niezależnie od tego czy w mieszkaniu wykonano wentylację grawitacyjną czy rekuperację. Ponadto spalanie gazu w urządzeniach gazowych (kuchenki, piecyki) generuje powstawanie “spalin” składających się w głównej mierze ze szkodliwego dwutlenku węgla, pary wodnej oraz mniejszych ilości tlenku węgla i siarki (!).

Jeśli korzystasz z kuchenki gazowej, ale Twoja kuchnia posiada okno - zamontuj w nim nawiewnik, który ułatwi przepływ powietrza. Dobrze sprawdzi się także zamontowanie “krótszych” kuchennych drzwi, tak aby przez “szparę” między nimi a podłogą swobodnie następował dodatkowy przepływ powietrza.

Jeśli natomiast korzystasz z kuchenki gazowej ale Twoja kuchnia jest “ślepa” (nie posiada okien) konieczne będzie wentylowanie jej w sposób mechaniczny - np. przy pomocy wentylacji wywiewnej lub nawiewno-wywiewnej.

A jeśli o kuchni mowa, przejdźmy do pytania, które nurtuje wszystkich posiadaczy kuchenek - zarówno tych gazowych, jak i pozostałych, czyli...

Co dają popularne okapy kuchenne?

Zastanawiasz się zapewne czy zamontowanie okapu kuchennego jest już metodą wentylacji i zapewnienia przepływu powietrza przy jednoczesnym ograniczeniu wilgoci w powietrzu. Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Z pewnością stosowanie okapów znacznie ułatwia usunięcie powstającej w kuchni pary wodnej i zapachów powstałych podczas gotowania. Jeśli działają prawidłowo i są montowane poprawnie można przyznać, że znacznie wspomagają system wentylacji.

Jeśli jednak:

• nie są montowane poprawnie,
• podłącza się je do jedynej kratki wentylacyjnej w całym pomieszczeniu,
• blokują przepływ powietrza,

to można mówić o ich negatywnej ingerencji w system wentylacji.

Jak rozwiązać ten problem?

Najlepiej jeśli inwestorzy już w trakcie budowy zadbają o utworzenie dwóch niezależnych kanałów wywiewnych - jednego, który posłuży do wentylacji grawitacyjnej oraz drugiego, który będzie można podpiąć do okapu.

Innym rozwiązaniem jest zamontowanie w kuchni okapu z zamkniętym obiegiem.

Ale co w przypadku, gdy urządzenie gazowe nie jest zamontowane w kuchni? Czy prawidłowa wentylacja w pomieszczeniach z np. piecykiem gazowym wystarczy?

Wentylacja grawitacyjna w pomieszczeniach z urządzeniem gazowym

Na wstępie należy przypomnieć o dość oczywistej kwestii, iż urządzenia z otwartą komorą spalania (takie jak kotły i podgrzewacze wody) nie mogą być instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych (pokojach), tylko w:

• kuchni,
• wnęce kuchennej (w mieszkaniu o otwartej powierzchni użytkowej),
• łazience,
• lub (jeśli tylko to możliwe) w przeznaczonym do tego specjalnie pomieszczeniu technicznym.

Wymogi te są oczywiście ukierunkowane na względy bezpieczeństwa.

Natomiast urządzenia gazowe z zamkniętą komorą spalania mogą być instalowane zarówno w wyżej wymienionych pomieszczeniach, jak i w pomieszczeniach mieszkalnych, pod warunkiem jednak zastosowania przewodów powietrzno-spalinowych.

W obydwu tych przypadkach bardzo ważne jest zadbanie o odpowiednią wentylację pomieszczenia, tak aby skutecznie pozbywać się spalin wytworzonych przez te urządzenia.

Wentylacja grawitacyjna a piecyk gazowy - odpowiedź na tytułowe pytanie

Czy możesz spać spokojnie jeśli korzystasz z piecyka gazowego, a Twój dom jest wentylowany tylko przy pomocy wentylacji grawitacyjnej? Odpowiedź brzmi tak, jeśli:

• piecyk gazowy jest zamontowany i użytkowany poprawnie,
• wentylacja grawitacyjna działa poprawnie,
• wentylacja grawitacyjna nie uniemożliwia przepływu powietrza ani też nie dostarcza jego nadmiaru.

Jeśli wentylacja grawitacyjna została odpowiednio zaprojektowana, korzystanie z urządzeń gazowych jest całkowicie bezpieczne.