Wśród urządzeń do filtracji cieczy wyróżnia się kilka rodzajów filtrów, różniących się między sobą zarówno zastosowaniem jak i stopniem oczyszczania, np. filtry workowe, filtry szczelinowe czy filtry magnetyczne. Zwłaszcza te ostatnie zasługują na szczególną uwagę, głównie ze względu na sposób ich działania i wysoką skuteczność w oczyszczaniu cieczy z tlenków stali lub innych zanieczyszczeń magnetycznych, które mają niekorzystny wpływ na obieg, w którym krążą lub – co równie ważne - na samą ciecz. Zanieczyszczenia metaliczne stanowią bowiem zwykle duży procent zanieczyszczeń mechanicznych w cieczach – z tego powodu tradycyjne metody filtracji, np. za pomocą filtrów workowych, bywają zawodne i niewystarczająco skuteczne.

Filtr magnetyczny jest urządzeniem powszechnie stosowanym w branżach, które wymagają szczególnej ochrony płynnych linii i urządzeń przetwórczych. Dzięki temu, że usuwają z cieczy drobne zanieczyszczenia i cząstki metaliczne, zapewniają pożądaną czystość materiału i gwarantują wysoką skuteczność działania. Filtry magnetyczne używane są na przykład w różnego rodzaju obiegach hydraulicznych oraz mają zastosowanie wszędzie tam, gdzie konieczne jest oczyszczanie cieczy lub gazów z zanieczyszczenia spowodowanego przez cząstki magnetyczne, np. w instalacjach, w których wysoki stopień zanieczyszczenia wpływa na prawidłowe funkcjonowanie kontrolno-pomiarowych. Stosuje się je również w branży spożywczej, np. do oczyszczania soków owocowych, sosów czy jogurtów.

Działanie filtrów tego typu oparte jest na oddziaływaniu pola magnetycznego, które wpływa na ciecz znajdującą się w obiegu. Cząstki zanieczyszczeń znajdujących się w cieczy są wyłapywane przez pułapki magnetyczne wkładu i utrzymywane tam siłami ich pola. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza dla pracy instalacji, w której krąży ciecz, ponieważ znajdujące się w niej cząstki magnetyczne mogą się stać centrami korozji, co powoduje tworzenie się nowych związków żelaza krążących w obiegu. Ogromną zaletą filtrów magnetycznych jest ich długa, wynosząca nawet do kilku lat żywotność. Wszelkie zanieczyszczenia wyłapane za pomocą wkładów usuwane są w trakcie ich okresowego czyszczenia. Szczególnym rodzajem filtrów magnetycznych są separatory magnetyczne, których zasady działania są bardzo podobne, a ich zaletą jest prosta budowa i duża łatwość obsługi.  

Filtr magnetyczny jest urządzeniem powszechnie stosowanym zwłaszcza w instalacjach kontrolno-pomiarowych, których prawidłowe funkcjonowanie zależne jest od stopnia zanieczyszczenia. Co istotne, filtry te nie służą wyłącznie do wyłapywania zanieczyszczeń z cieczy. Za ich pomocą można usuwać również zanieczyszczenia z powietrza i innych gazów, a także wszelkiego rodzaju olejów, np. napędowych czy hydraulicznych. Filtry magnetyczne zalecane są zwłaszcza do ochrony ciepłomierzy, wodomierzy i pomp oraz instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Największymi ich zaletami są niewielkie opory przepływu, łatwa obsługa i niewielkie koszty eksploatacji, co ma duży wpływ na ich wydajność.

Przy wyborze odpowiedniego filtra należy zwrócić uwagę na parametry takie jak:

• rodzaj cieczy w obiegu;
• strumień cieczy w obiegu;
• agresywność chemiczna cieczy;
• ilość przewidywanych zanieczyszczeń
• wielkość oraz typ przyłączy.

Filtr odpowiedniego rodzaju dobiera się w zależności od nich i tylko to gwarantuje, że wybrany filtr spełni pokładane w nim oczekiwania.